Chính phủ các nước Châu Âu đang nghiên cứu cách tái chế điện đã sử dụng trong việc sử dụng mạng xã hội, gọi hội nghị và phát trực tuyến video để giúp sưởi ấm nhà ở và văn phòng…
Các trung tâm dữ liệu ngốn điện đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ về mức sử dụng, dẫn đến áp lực từ các quan chức châu Âu trong việc chuyển lượng nhiệt dư thừa do chip máy tính của họ tạo ra vào mạng lưới sưởi ấm của thành phố.
Dự án tái chế điện và nhiệt của các ông lớn công nghệ
Sau nhiều năm thảo luận về việc sử dụng nhiệt dư thay vì chỉ đơn giản là thải ra ngoài trời, ngày càng có nhiều dự án tái chế điện trở thành hiện thực. Điển hình, Amazon, Apple và Microsoft đã bắt đầu kết nối hoặc công bố kế hoạch kết nối các trung tâm dữ liệu lớn với hệ thống sưởi cấp quận ở Ireland, Đan Mạch và Phần Lan. Google của Alphabet cho biết họ đang đánh giá các cơ hội để tận dụng sức nóng từ các trung tâm dữ liệu của mình trên khắp châu Âu để tái chế điện.
Nền tảng Meta đã thu hồi nhiệt dư thừa từ trung tâm dữ liệu của mình ở Odense, Đan Mạch, kể từ năm 2020. Công ty mẹ của Facebook hiện đang mở rộng cơ sở đó, với kế hoạch cung cấp đủ nhiệt dư thừa để sưởi ấm khoảng 11.000 ngôi nhà vào năm tới.
Các nhà khai thác trung tâm dữ liệu khác cũng đang tận dụng nhiệt qua trung tâm dữ liệu, đặc biệt là ở Bắc Âu, bao gồm Equinix, công ty đang mở rộng dự án tái chế điện và sưởi ấm khu vực của mình ở Helsinki và làm việc trên các dự án mới ở Đức và các quốc gia khác. Tại Hà Lan, có 10 trung tâm dữ liệu đã cung cấp nhiệt và 15 dự án khác đang được xây dựng hoặc nghiên cứu, theo Hiệp hội Trung tâm Dữ liệu Hà Lan.
Theo các quan chức ngành năng lượng và công nghệ, giá năng lượng cao hơn, xuất phát từ việc cắt đứt nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên của Nga sau cuộc xung đột Ukraine, đã thúc đẩy động lực tài chính cho các công ty công nghệ đầu tư vào các hệ thống để bán bớt lượng nhiệt dư thừa của họ.
Stijn Grove, CEO của Hiệp hội Trung tâm Dữ liệu Hà Lan cho biết: “Việc kinh doanh cho nhiệt để sưởi ấm được cung cấp từ nhiệt dư trở nên thú vị hơn nhiều so với vài năm trước”.
Theo các giám đốc điều hành trong ngành, áp lực của công chúng đối với việc tăng hiệu quả sử dụng năng lượng tại các trung tâm dữ liệu là một động lực chính. Liên minh châu Âu đang trong giai đoạn cuối cùng đàm phán một chỉ thị mới về hiệu quả năng lượng, yêu cầu các nhà điều hành trung tâm tiến hành các nghiên cứu về việc sử dụng nhiệt dư thừa cho gia đình và văn phòng.
Hành động của chính phủ các nước châu Âu
Chính quyền quốc gia và địa phương từ Pháp đến Đan Mạch đã đưa ra các ưu đãi về thuế, hoặc thậm chí đưa ra yêu cầu tái chế điện và tái sử dụng nhiệt thải đối với một số giấy phép xây dựng mới.
Timo Piispa, phó chủ tịch công ty năng lượng Fortum Oyj thuộc sở hữu nhà nước của Phần Lan, cho biết: “Ý tưởng cơ bản là tốt và hiện nó đang lan rộng. Công ty đang tham gia vào một dự án thu nhiệt thải từ trung tâm dữ liệu Amazon ở Dublin và đang hợp tác với Microsoft để tái chế tái chế điện và nhiệt thải từ hai trung tâm dữ liệu lớn ở Phần Lan”.
Theo một bài báo năm 2020 trên tạp chí Science các trung tâm dữ liệu trên toàn cầu được ước tính chiếm khoảng 1% lượng điện sử dụng, một mức không đổi dù sự bùng nổ của các dịch vụ đám mây trong những năm gần đây. Tuy nhiên, tại EU, các nhà hoạch định chính sách cho biết mật độ trung tâm dữ liệu cao hơn và mức sử dụng tăng lên trong những năm gần đây đồng nghĩa với việc họ sử dụng nhiều hơn—chiếm gần 3% hoặc hơn so với mức tiêu thụ điện ở một số quốc gia.
Theo một nghiên cứu từ ReUseHeat, một dự án do EU tài trợ nhằm thúc đẩy tái sử dụng nhiệt thải, các trung tâm dữ liệu gần hệ thống sưởi của khu vực có thể cung cấp lượng nhiệt dư thừa khoảng 50 terawatt giờ mỗi năm. Theo dữ liệu từ Eurostat, con số chiếm từ 2% đến 3% năng lượng mà các hộ gia đình EU sử dụng để sưởi ấm không gian vào năm 2020.
Các công ty công nghệ trong thập kỷ qua đã đưa ra ý tưởng truyền nhiệt vào các hệ thống như một cách giúp hoạt động của họ tiết kiệm năng lượng hơn, giúp họ đạt được các mục tiêu về khí thải. Nhưng các hệ thống đã phải đối mặt với những thách thức kỹ thuật và pháp lý trong việc đưa chúng vào thực tế.
Hầu hết các trung tâm dữ liệu được làm mát bằng không khí vì vậy không đủ nóng cho các hệ thống sưởi của thành phố. Điều đó có nghĩa các công ty công nghệ hoặc công ty điện lực mà họ hợp tác phải lắp đặt máy bơm nhiệt để làm ấm thêm không khí đến mức có thể sử dụng được. Theo các chuyên gia trong ngành, các công ty năng lượng cũng thường cam kết cung cấp năng lượng nhiệt trong 10 năm.
Một vấn đề lớn khác là các trung tâm dữ liệu phải ở gần mạng nhiệt để đảm bảo nhiệt không bị tiêu tán. Và ở nhiều nơi trên thế giới, nhiệt độ trong khu dân cư và văn phòng chỉ dùng trong sáu tháng một năm hoặc ít hơn, có khả năng khiến phần lớn sản xuất bị lãng phí.
“Các thị trưởng thường nói rằng chúng ta có một trung tâm dữ liệu nhưng không thể sử dụng nó để sưởi ấm một tòa nhà hoặc một hồ bơi. Không phải lúc nào cũng có thể thực hiện được trừ khi có cơ sở hạ tầng phù hợp gần đó,” Yannick Duport, giám đốc quốc tế của Dalkia, một công ty con của EDF SA của Pháp, cho biết.
Ông Duport, người sở hữu công ty đã vận hành một số mạng sử dụng nhiệt từ trung tâm dữ liệu, cho biết các khoản giảm thuế mới và yêu cầu tiết kiệm năng lượng từ các địa phương đang thay đổi.
Tại thị trấn Viborg của Đan Mạch, các quan chức địa phương đã thúc đẩy Apple kết nối một trung tâm dữ liệu rộng 485.000 m2 với mạng nhiệt địa phương. Apple cho biết họ đang làm việc với các quan chức địa phương về cách sử dụng nhiệt từ nhà máy, được cung cấp bởi các dự án năng lượng tái tạo.
Niels Fuglsang, một thành viên Đan Mạch của Nghị viện Châu Âu, người đang dẫn đầu các cuộc đàm phán về luật tiết kiệm năng lượng, cho biết: “Áp lực đang gia tăng. Nếu chúng ta có thể chắc chắn rằng chúng ta sử dụng nhiệt từ các trung tâm dữ liệu, chúng ta có thể tiết kiệm chi phí năng lượng và làm điều gì đó tốt cho khí hậu.”
Xem thêm: 2 kịch bản, 5 giải pháp cho xuất khẩu dệt may trong giai đoạn 2023 – 2025
